Wat schreef de pers over Kledingruil ?

• MUG Magazine 20 Apr 2024 De mottenballen voorbij

  DE MOTTENBALLEN VOORBIJ

  door José Verwaal

  Theatrale kledingruil over mensen van vlees en bloed. ,,Wat gebeurt er met mijn doorgewinterde trui die ik in de kledingbak van het Leger des Heils gooi?”

  Daan, Roos, Lindertje en Thomas stelden deze substantiële vraag toen zij alle vier verhuisden en hun kledingkast doorspitten. Samen vormen zij de Haagse theatergroep Firma MES, een groep jonge acteurs die ‘voorstellingen maakt over mensen van vlees en bloed’. Hun nieuwsgierigheid naar het leven van tweedehands kledingstukken levert een interactieve voorstelling op: een theatrale kledingruil. Decor is het Theater aan het Spui in Den Haag. Ook hier worden mensen van vlees en bloed ten tonele gevoerd: ,,in deze jeans zijn beslissingen gemaakt, is gelachen, gehuild, zijn spiekbriefjes verstopt en is gevreeën”.

  Niet enkel fictieve personages worden tentoongesteld, ook de bezoekers worden betrokken in het spektakel. ‘Neem minstens drie kledingstukken mee om te ruilen’, luidt de opdracht. Deze moeten wel schoon en heel zijn. In de hal van het theater staat een groep vriendinnen elkaars kleren te bekijken. “We hebben thuis onderling al kleding met elkaar geruild. Het was moeilijk om nog drie kledingstukken over te houden”, vertelt één van de vrouwen.

  Het concept kleding ruilen bestaat al langer, maar sinds de economische crisis neemt het ruilen van goederen een vogelvlucht. Typ ‘kledingruil’ in op Google en er verschijnen duizenden resultaten, van individuele initiatieven tot groots georganiseerde ruilbeurzen, van poëtisch ruilen tot ‘mijn mantelpakje voor jouw galajurk’ speciaal voor zakenvrouwen. Tweedehands kleding is de geur van mottenballen allang voorbij: kleding ruilen is het nieuwe shop till you drop.

  In de zaal van het theater lever ik mijn kledingstukken in. Ik neem plaats naast – jawel – een mán (hulde) van rond de veertig jaar. De leden van de toneelgroep dansen op muziek van een dj. Roze verlichting vult de ruimte, waar een tiental kledingrekken met goed uitziende kleding gevuld is. De gasten nemen plaats op de catwalk, al is het voor enkelen lastig om zich te bedwingen niet al tussen de kledingrekken te gaan snuffelen. In plaats daarvan luisteren we naar vermakelijke verhalen over tweedehands kleding: “Weten jullie dat er organisaties zijn die linkerschoenen verzamelen voor mensen die in de oorlog hun rechtervoet zijn verloren?”

  Thomas houdt een nette rok omhoog. ,,Ik ben Valérie, een milieubewuste dertiger die vegetarisch eet, maar te lui is om afval te scheiden.” Lindertje sprak met André – van het Leger des Heils: “Er staan mensen aan de lopende band om matrassen te vullen met de inhoud van kapotte teddyberen.”
  Een schoen, een muts, een jurk of een houthakkersbloes: ze zijn doortrokken van verborgen verhalen en wachten met smart op het beleven van nieuwe avonturen. Dit tonen de leden van Firma MES vol verve in een zeer creatieve modeshow. Een tas wordt een t-shirt, een broek staat veel beter op het hoofd en een roze jumpsuit staat eigenlijk heel sexy.

  Het startschot voor de bezoekers klinkt: wij mogen vol inspiratie onze garderobe aanvullen. Muziek klinkt, gezichten lichten op. De graaicultuur heeft geen vat op ons, maar we genieten wel van alle vintage die voorhanden is. Lindertje houdt een jurk omhoog: “Deze jurk heb ik gekregen van mijn ex. Het voelt toch niet zo goed als ik ’m draag met mijn huidige vriend in de buurt. Ik wens de nieuwe eigenaar veel plezier ermee!” Gevochten wordt er niet om de kleding, wel gedobbeld. Een legging met etnische print gaat naar een zeer gelukkige winnares. “Wie weet hoe dit omslagvest werkt?”, fronst een vrouw. Het ding is ondoorgrondelijk, maar staat wel leuk boven een jurkje. In oorlog en mode is (bijna) alles geoorloofd. Zelf vind ik een topje van Haus of Gaga, een Desigual-jurk voor mijn zus en een glitterjurkje uit Parijs om in te dansen. Niet alleen kleding, maar ook een goed gevoel vergezelt me op weg naar huis: een opgeruimde kast en weer iets moois om aan te trekken. Van ruilen komt huilen? Volgens mij kan je als je huilt om je gedateerde garderobe beter als de wiedeweerga gaan ruilen.

  Zelf ook ruilen?
  Weloveswoppen – een mierzoete website voor modebewuste dames die liever achter internet hun garderobe aanvullen.
  Rouleerdekleer – kledingruilsite
  Krijg de Kleren – hippe Amsterdamse kledingruil. Let op: entree van plusminus 7 euro!
  Littlegreendress – organiseert evenementen en kledingruilparty’s door heel Nederland.
  Toko van Timur – organiseert kledingruilevenementen voor vrouwen in Amsterdam; gratis entree.

• Den Haag Centraal 20 Apr 2024 Het verhaal achter een tweedehands jas

  HET VERHAAL ACHTER EEN TWEEDEHANDS JAS

  door Eric Korsten

  Firma MES organiseert de eerste theatrale kledingruil ooit: een avond waarop deelnemers kleding kunnen ruilen, afgewisseld met verrassende momenten verzorgd door de acteurs. Benieuwd naar het verhaal achter je tweedehands jas? Op zoek naar een nieuwe? Sluit je aan!

  Kledingruilbeurzen, natuurlijk, die zijn er bij de vleet – en van party’s, sites en evenementen op dat vlak loopt het ook over. De geluksmachine die economie heet staat op springen en dus knopen we de eindjes aan elkaar. Koopjesjagen. Een in meer of mindere mate bewuste consument gaat shoppen bij de onvolprezen kringloopwinkel of bij zo’n hippe, trendy ‘vintage store’. Maar het is wellicht veel leuker en inspirerender om binnenkort eens een avondje naar Firma MES te gaan. De Haagse theatergroep organiseert namelijk de eerste theatrale kledingruil ooit: een avond waarop alle deelnemers naar hartenlust kleding kunnen ruilen, afgewisseld met verrassende momenten die worden verzorgd door de vaste acteurs van het gezelschap: Roos Eijmers, Lindertje Mans en Daan van Dijsseldonk. Zij vertellen tussen het ruilen door verhalen over de ‘industrie’ van tweedehandskleding en over hun ontmoetingen met een aantal mensen dat zich met tweedehandskleding van zijn beste kant laat zien: van opkoper tot kledingsorteerder. De leden van het theatergezelschap gingen eigenhandig op onderzoek uit door bezoeken af te leggen aan kledinginzamelingsinstellingen en overkoepelende instellingen op dat gebied, zoals het Leger des Heils en Kici, en gingen gesprekken aan met medewerkers uit de sector.

  Met de kledingruil formuleert de groep een ludiek en toepasselijk antwoord op de allerwegen voortwoekerende economische crisis, en op de geldvrees die allerwegen om zich heen grijpt – maar ook op de toenemende aandacht voor en de schreeuw om meer verduurzaming en duurzaamheid. De groep houdt er spelregels voor de ‘deelnemers’ op na. Zo is er de oproep om minimaal drie kledingstukken, tassen of paar schoenen – ‘schoon en niet kapot’ – mee te nemen. De kleding die je meeneemt krijg je niet terug: als die niet geruild wordt, gaat die naar een goed doel. De groep doet de aansporing om iets mee te nemen wat je met trots door kunt geven, want ‘hoe leuker de kleding, hoe leuker de ruil’.

  De jonge maar veelbelovende Haagse theatergroep Firma MES organiseert onder de noemer EXTRA opvallende, pittoresk aandoende projecten die buiten de platgetreden paden van een reguliere theatervoorstelling vallen. Zo waren er vorig voorjaar een week lang theatrale rondleidingen in Club Mayfair, het beroemdste bordeel van Den Haag. De groep sprak met de eigenaar, werknemers en bezoekers en becommentarieerde vervolgens wat er in de club plaats vond. Op deze wijze gaat de groep actief op zoek naar een jong of een aan theater ongewend publiek. Het idee voor de aanstaande kledingruil is rechtstreeks voortgekomen uit het project rond Club Mayfair. Volgens Thomas Schoots, de ‘regisseur’ van de drie kledingruilavonden die exclusief gaan plaatsvinden in Theater aan het Spui, dienen dergelijke projecten ook “om onszelf geïnspireerd te houden”. Schoots: “Bovendien ontstaan er tijdens het maken van voorstellingen opwellingen die niet meteen in een voorstelling zijn te vervatten, maar niettemin interessant kunnen zijn”.

  “Noem het alsjeblieft niet een voorstelling”, zo benadrukt Schoots.”Voor deze kledingruil hebben we inmiddels weliswaar heel wat ‘theatraal materiaal’ voorhanden en tal van verhalen verzameld over kleding en ruilen, maar een afgewogen, afgeronde voorstelling, nee, dat zal het niet gaan worden. En dat is eigenlijk ook niet de bedoeling. Beschouw het veeleer als een experiment. We zijn met Firma MES EXTRA voortdurend op zoek naar alternatieve, afwijkende vormen van theatermaken.”

  Waar de een het Leger des Heils bezocht, toog Schoots naar KICI. Hij is onder de indruk: “Deze grote kledinginzamelaar zet zich sinds 1975 in voor het hergebruik van textiel en schoeisel. Dat wat goed draagbaar is, wordt buiten Europa weer in omloop gebracht of geschonken aan kringloopwinkels en voedselbanken. Dat wat hergebruikt kan worden krijgt een tweede leven als poetslap, of pakdeken. Textiel dat echt niet meer te gebruiken is wordt vervezeld en gerecycled. Hier worden weer nieuwe producten van gemaakt zoals jeans of nooddekens, of het wordt verwerkt tot bijvoorbeeld isolatiemateriaal voor huizen. Ga er van uit”, doceert Schoots, “dat ieder kledingstuk, iedere schoen, aan een gedegen inspectie wordt onderworpen”. Grappig is, althans tussen aanhalingstekens, zegt Schoots, dat met name in Afrika een enkele linker- of rechtschoen zeer van pas kan komen. “Er zijn daar heel wat mensen die als gevolg van oorlogsgeweld op één been moeten lopen. En het kan dus zo zijn dat ondertussen de tweede schoen van een paar in een heel ander land goede diensten bewijst”.

  Wat is het persoonlijke verhaal achter het kledingstuk dat je draagt? Schoots, vaste regisseur van MES, kampt ook persoonlijk weleens met vraagstukken die aan kleding vastzitten. “Ik betrap me er weleens op dat ik ’s ochtends voor de kledingkast sta en niet weet wat ik moet kiezen. Zal ik vandaag kiezen voor een nonchalante of een zakelijke look? Zulke afwegingen bepalen niet alleen hoe jijzelf de dag in gaat, maar soms ook de reacties die je oproept en hoe daarop je antwoordt vervolgens luidt”. Kleding, dat zijn natuurlijk ook verhalen over mode, over catwalks. Zo droeg actrice Julia Roberts in 2001 een ‘vintage’ haute-couture Valentino-dress uit 1982 toen ze een Oscar kreeg uitgereikt. Haar memorabele statement betekende een doorbraak, want wordt een vintage store als een hippe winkel beschouwd. Nog verleden week bracht de baluwe beha van de met een Oscar 2013 ondercheiden Jennifer Lawrence 2200 euro op. Tweedehandskleding en -meubels uit Nederland schijnen trouwens erg in trek te zijn bij Polen, ze kopen hier spullen op en verkopen ze in eigen land. “De spullen worden door hen als hip gezien”, aldus Schoots. “In Duitsland daarentegen bestaat zoiets als een tweedehandswinkel niet, daar ligt het accent van hergebruik op het hergebruik in nieuwe ontwerpen en materialen”. Kijk, dat zijn leuke observaties die je door de avond heen helpen in het geval je niks van je gading vindt op een van de kledingruilbeursavonden van MES.

  Later dit voorjaar brengt Firma MES, dat tegenwoordig wordt ‘empowered’ door het Nationale Toneel, opnieuw een productie uit, getiteld SCHREEUW. Dat zal een min of meer reguliere toneelvoorstelling zijn. “We hebben Hannah van Wieringen, een van de meest talentvolle nieuwe toneelschrijvers in Nederland, gevraagd om voor ons een nieuwe tekst te schrijven”.

• AD Haagsche Courant 03 Dec 2013 Kledingruil in het theater

  KLEDINGRUIL IN HET THEATER

  door Nico Heemelaar

  Theatergroep Firma MES gaat op zoek naar het verhaal achter tweedehandskleding zoals die wordt ingeleverd bij kringloopwinkel of Leger des Heils. Tegen die achtergrond zet zij een artistieke kledingruil op in Theater aan het Spui. Na voorstellingen op bijzondere locaties zoals seksclub Mayfair en het woon-, winkel- en kantorencomplex New Babylon heeft Firma MES nu haar tanden gezet in de kringloopwinkels en het Leger des Heils. Dat leidt voor de verandering niet tot toneel op bijzondere locaties, maar tot gedeeltelijk geïmproviseerde voorstellingen waarbij publiek de gelegenheid krijgt zijn afgedankte kleding te ruilen met andere theatergangers. Minimaal drie kledingstukken, tassen of paar schoenen dient de bezoeker mee te nemen naar Theater aan het Spui, waar van 15 tot en met 17 maart de ‘eerste theatrale kledingruil ooit’ wordt gehouden. “Achter gedragen kleding schuilen mooie verhalen,” zegt Lindertje Mans van Firma MES. “Net zoals we ons voor de voorstelling in Club Mayfair hebben verdiept in het reilen en zeilen van een bekend Haags bordeel, zo zijn we hiervoor op onderzoek gegaan in tweedehandswinkels en andere instanties die gedragen kleding verzamelen. Wij zijn dan vooral geïnteresseerd in de vraag waar de ingeleverde spullen uiteindelijk terechtkomen.” Mans zegt bij haar speurtocht al op verrassende ontdekkingen te zijn gekomen. “Neem schoenen,” zegt ze. “Je denkt bij het inleveren dat je een goed paar moet achterlaten en niet zomaar een losse schoen. Dat blijkt dus helemaal geen regel te zijn. In oorlogsgebieden als Afghanistan heb je veel mensen die bijvoorbeeld door een landmijn een been hebben verloren en al blij zijn met die ene schoen.” Zo leerden de acteurs van Firma MES ook dat veel kleding die in Nederland als ouderwets wordt beschouwd, in het voormalig oostblok juist doorgaat als bijzonder modieus. “Een dergelijk gegeven gebruiken we bij de theatrale kledingruil,” zegt Lindertje Mans. “Hoewel we nog volop bezig zijn, gaan we misschien een Poolse familie spelen die zich hipper dan hip voelt in kleding die in Nederland is afgedankt.” Het aanbieden, ruilen en verkopen van tweedehandskleding is – mede door de crisis – het stadium van taboe-onderwerp ontstegen. Alleen de winkels in duurdere tweedehands merkkleding waren terughoudend in hun medewerking. Mans: “In die kringen geven klanten niet graag toe dat hun kleding al eerder is gedragen. Dit in tegenstelling tot jongeren of meer artistieke mensen voor wie het juist stoer is te kunnen vertellen dat je een gave trui, een opvallende broek of een bizarre tas voor een prikkie hebt gevonden in de vintage store.” Firma MES is een jong Haags theatergezelschap bestaande uit een groep acteurs die elkaar kennen van de toneelopleiding. Hun doel is ‘uitdagende voorstellingen te maken over mensen van vlees en bloed, op zoek naar houvast in het hier en nu’. De groep brengt reguliere theaterproducties en presenteert onder de naam Firma MES Extra bijzondere projecten zoals deze kledingruil. Het is de bedoeling dat de door bezoekers meegebrachte kleding tijdens de theatermiddagen en –avonden daadwerkelijk van eigenaar verandert. De spelers hopen dat het publiek ook meer inbrengt dan het gevraagde minimum van drie aansprekende items. “Alles wat na afloop overblijft, gaat ook daadwerkelijk naar het goede doel,” aldus Mans.

Bekijk meer over Kledingruil